Nederlands Openluchtmuseum ontvangt bijzondere collectie adventskalenders

12 dec , 18:11 Buurgemeente
Adventskalender in de vorm van een trein met draaiend wiel, circa 1970-1973
Nederlands Openluchtmuseum

Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem heeft een bijzondere collectie adventskalenders uit de periode 1965-2023 ontvangen.

Alle kalenders komen uit het bezit van een verzamelaarster uit Amersfoort die vanaf haar jeugd elk jaar een kalender ontving in of vóór de adventsperiode. De bijzondere en kleurrijke collectie geeft een prachtig overzicht van de ontwikkeling en variatie in vormgeving, thematiek en (druk)techniek in bijna 60 jaar. Het Openluchtmuseum heeft met de schenking de grootste verzameling adventskalenders in Nederlands museaal bezit.  Op zondag 30 november begonnen de adventsweken van 2025.

Oorsprong Adventskalendars

De traditie van de adventskalender begon rond 1850 in Duitsland. Doel was kinderen in de vier weken voor kerst af te laten tellen met een adventskalender (advent = komst). Vanaf de jaren 1930 werd de Duitse traditie ook in andere Europese landen overgenomen, na ongeveer 2000 werden deze kalenders ook populair bij volwassenen.

Snoepwinkeltjes 

De verzameling die het Openluchtmuseum nu heeft ontvangen, bestaat uit 58 adventskalenders met een zeer rijke selectie vormen en afbeeldingen: besneeuwde landschappen, kerstbomen en -huisjes, -kransen, -takken en -klokken, engelen, snoepwinkeltjes en uiteraard veel kerstmannen. De meeste zijn van papier, uitklapbaar met luikjes, met bewegende delen of in ‘pop-up-vorm’, sommige met lichtjes of muziek. Ze zijn gemaakt in Nederland, Duitsland, Zwitserland, Denemarken, Engeland, Noorwegen, Curaçao, Amerika en China.

Adventskalender, Coppenrath Verlag, Duitsland, 2013
Nederlands Openluchtmuseum
Adventskalender, Coppenrath Verlag, Duitsland, 2013

Tradities 

De moeder van de schenkster bouwde de verzameling adventskalenders in de verschillende decennia zorgvuldig op. Ze koos elk jaar een bijzondere kalender voor haar dochter, liefst steeds in een andere vorm of stijl en met een nieuwe afbeelding. Kalenders werden gekocht in de boekhandel, speelgoedwinkel, museum of de Bijenkorf maar ook in het buitenland, want de ouders waren vaak op reis. Die ouders waren niet zeer religieus maar hielden erg van tradities, waaronder speciaal het vieren van Kerstmis en de kerstsfeer. In 2024 overleed de moeder van de schenkster, waarna zij haar dierbare verzameling aan het Openluchtmuseum aanbood. 

Luxe cadeaus 

De adventskalender is anno 2025 populairder dan ooit. Veel grote merken (Nivea, Rituals, Bijenkorf, Douglas, L’Oréal, Lego, Tony Chocolonely) brengen tegenwoordig in november een adventskalender uit met 24 vakjes. Vanaf 1 december mag een vakje op de kalender worden geopend richting de kersttijd. Voor kinderen zit achter het luikje soms iets lekkers, voor volwassenen een tekstje, spreuk of foto (of tegenwoordig dus een (luxe) cadeautje).

Adventskalender waarin chocolade zat, 2004, uitgever Windel, Osnabrück, Duitsland
Nederlands Openluchtmuseum
Adventskalender waarin chocolade zat, 2004, uitgever Windel, Osnabrück, Duitsland