Nijmegen en Lingewaard hebben de ongezondste lucht in Gelderland

Op 25 september, World Lung Day, presenteerde het Longfonds de nieuwe Gezonde Lucht Check. Deze toont de actuele luchtkwaliteit op basis van een ingevoerde postcode en huisnummer en geeft advies.

De luchtkwaliteit in Gelderland is matig. Het fijnstofgehalte overschrijdt gedurende 73 dagen per jaar de veilige norm. Dit is schadelijk voor de gezondheid. De lucht in de gemeente Elburg is het vaakst gezond, terwijl Nijmegen en Lingewaard de ongezondste lucht hebben.

Landelijk gezien is de lucht het gezondst op Vlieland en Terschelling. In de overige provincies ademen inwoners twee tot drie maanden per jaar ongezonde lucht in.

Directeur Longfonds Károly Illy: “Deze Gezonde Lucht Check maakt je bewuster van de lucht die je inademt. De luchtkwaliteit moet en kan beter en daar kan iedereen bij helpen. Neem bijvoorbeeld vaker de fiets of het openbaar vervoer in plaats van de auto en zoek een alternatief voor houtstook want dat is funest voor de longen. Verder roepen wij de politiek op om extra maatregelen te nemen om de lucht gezonder te maken.”  

De Gezonde Lucht Check is te vinden op https://www.longfonds.nl/gezondelucht. Ieder uur worden de gegevens ververst. Bij slechte luchtkwaliteit geeft de check advies zoals: sport als dat kan binnen in plaats van buiten en sluit je ramen. De GLC maakt gebruik van data van het RIVM. De adviezen zijn ook tot stand gekomen in samenwerking met het RIVM, longgezondheidsexperts en mensen met een longziekte.

Per dag halen we 20.000 keer adem. Daarom is gezonde lucht zo belangrijk. Helaas is de lucht in Nederland bijna overal ongezond. Dat is slecht voor iedereen en zeker voor de 1,2 miljoen mensen met een longziekte zoals astma, COPD en longkanker. 20% van de kinderen met astma krijgt dit door luchtvervuiling. Ieder jaar weer overlijden 12.000 mensen vroegtijdig door ongezonde lucht en door luchtvervuiling leven mensen gemiddeld 13 maanden korter.

83% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat de lucht in Nederland gezond is. Terwijl ze de luchtkwaliteit beoordelen met een magere 6,2. Dit onderstreept de zorg onder de bevolking over de lucht die we inademen.

1.       Laat de auto eens staan

Pak liever de fiets dan de auto als je op pad gaat. Is de reis te lang om te fietsen? Kies dan voor de trein, tram of bus. Minder uitlaatgassen betekent gezondere lucht.

2.       Stook geen hout

Verwarm je huis niet door hout te stoken. Daar komt veel ongezonde fijnstof bij vrij. Kies voor gezelligheid en warmte met bijvoorbeeld een elektrische haard.   

3.       Bewegen in de frisse buitenlucht

Kies het liefst voor een ommetje door een park, de duinen of het bos i.p.v. langs een drukke weg.

4.       Ventileer je woning

Woon je aan een drukke weg? Blijf goed ventileren, maar let op als je ramen open zet. Lucht dan niet aan de straatzijde en niet tijdens de spits.

Ongezonde lucht komt bijvoorbeeld van verkeer, houtstook, veehouderij en industrie. Drie ongezonde stoffen in de lucht bepalen samen de score van de Gezonde Lucht Check. Dit zijn fijnstof, stikstofdioxide en ozon. Fijnstofdeeltjes zijn het meest schadelijk voor de gezondheid.

In Nederland zijn er teveel dagen per jaar teveel fijnstofdeeltjes in de lucht. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) mag dit niet meer dan vier dagen per jaar zijn maar in Nederland gebeurt dit maar liefst 71 dagen per jaar.

1.       Elburg (67 dagen)

2.       Epe, Nunspeet en Oldebroek (68 dagen)

3.       Hattem en Heerde (70 dagen)

1.       Lingewaard en Nijmegen (82 dagen)

2.       Berg en Dal, Duiven, Oude IJsselstreek, Westervoort, Wijchen en Winterswijk (81 dagen)

3.       Heumen, Montferland, Oost Gelre en Tiel (80 dagen)

1.       Limburg (94 dagen per jaar teveel fijnstof in de lucht)

2.       Noord-Brabant (87 dagen)

3.       Zeeland (84 dagen)

4.       Utrecht (78 dagen)

5.       Gelderland en Overijssel (beide 73 dagen)

6.       Zuid-Holland (71 dagen)

7.       Flevoland (69 dagen)

8.       Drenthe (65 dagen)

9.       Noord-Holland (63 dagen)

10.     Friesland en Groningen (beide 58 dagen)

Net als fijnstof is ook stikstofdioxide ongezond. In de buitenlucht komt dat vooral van wegverkeer. Volgens de nieuwste gezondheidskundige advieswaarden van de WHO (uit 2021) mag de hoeveelheid stikstofdioxide niet boven de 10 µg/m3 zijn.

1.       Zuid-Holland (18,8 µg/m3 stikstofdioxide)

2.       Utrecht (15,4 µg/m3)

3.       Noord-Holland (15,2 µg/m3)

4.       Noord-Brabant (14,4 µg/m3)

5.       Gelderland (12,9 µg/m3)

6.       Zeeland en Limburg (beide 12,6 µg/m3)

7.       Overijssel (10,6 µg/m3)

8.       Flevoland (10,1 µg/m3)

9.       Groningen (8,5 µg/m3)

10.     Drenthe (8,1 µg/m3)

11.     Friesland (7,6 µg/m3)